- SPONGIA
- SPONGIAinter ea, quae rertiam naturam habent, pluribus describitur Plinio l. 9. c. 45. ubi tria illius genera recensens, Nascuntur omnes, inquit, in petris: aluntur conchis, pisce, limô. Intellectum inesse his apparet, quia ubi avulsorem sensêre, contractae multo difficilius abstrahuntur. Salmasio in alto quoque spongiae, unde et πόντια ῥάκη Graecis appellantur. Eas qui urinando expiscantur, ςπογγεῖς iisdem, item ςπογγοκολυμβηταὶ vocati sunt. Usus ad abstergendas mensas, unde Theopompus lepide apud Athenaeum vetulam, linctu lances detergentem, λεκάνης ςπόγγον vocat, uti Nonius Terginocalycem, qui calices tergebat. Etiam apud Plautum in Menaechmis Actu 1. sc. 1. v. 1. parasiti nomen, quod instar spongiae mensam tergeret, Peniculusest: ex tenui enim et denso spongiarum genere penicilli fiebant.Iuventus nomen fecit Peniculo mihi,Ideo quia mensam, quando edo, detergeo.Pingentibus etiam et scribentibus, semper olim ad manum spongia deletilis. Unde Augustus, quaerentibus amicis, quidnam Aiax (quô nomine is tragoediam orsus fuerat) ageret, in spongiam incubuisse, respondit apud Suet. in eo c. 85. ad quem loc. Casaubonum vide. Sed et gladiatoribus spongia in promptu erat, ad vulnera detergenda, uti alibi diximus: Eadem Tichobatis; quod θαυματοπογῶν apud Veteres genus, in abruptis luperandis inserviebat, ut infra videbimus, lemmate Uncae manus. In bello porro illius usus, pectori tegendo, memoratur Livio l. 9. c. 49. Alios vide apud Festum in Penicillus, Aristonem Epigr. de culinae instrum. Senecam Ep. 70. Arrianum Dissert. l. 1. c. 11. etc. In Graeca Ecclesia parva spongiolâ, quam intra corporale complicatum servant, ac Spongiam sacram vocant, pateram, quam in S. Communione mento supponunt, abstergere solent, uti docet Dominic. Macer in Hierolex. De spongia acetô impleta atque hyssopô circumpositâ, sicque Servatoris crucifixi sanctissimo ori admotâ, vide Historiam Euangelicam et Isaac. Casaubonum Exercitat. 16. num. 88. uti de Spongia inter tria petita Gilimeri Regis a Belisario obsessi, Procopium in Vandalicis: et de lapide in Spongiis nascente infra, voce Thecolithos.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.